Βουβωνοκήλη

ΒΟΥΒΩΝΟΚΗΛΗ

 

Τι είναι η βουβωνοκήλη;

Βουβωνοκήλη είναι η προβολή ενός σπλάγχνου (συνήθως του λεπτού εντέρου) δια μέσου ενός χάσματος των κοιλιακών μυών. Εμφανίζεται στο χαμηλότερο  μέρος της κοιλιάς, αμέσως επάνω από τη ρίζα του μηρού, δεξιά ή αριστερά από τα γεννητικά όργανα.

 

 Πόσο συνηθισμένη πάθηση είναι η βουβωνοκήλη;

Η βουβωνοκήλη είναι μια πολύ συχνή νόσος. Υπολογίζεται ότι η πιθανότητα ένας άνδρας να παρουσιάσει βουβωνοκήλη στη διάρκεια της ζωής του είναι 27%. Για μια γυναίκα το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 3%. Η διαφορά αυτή οφείλεται στη διαφορετική ανατομία της περιοχής ανάμεσα στα δυο φύλα.

 

Το χειρουργείο για την αποκατάσταση της βουβωνοκήλης είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα χειρουργεία παγκοσμίως. Μόνο στις ΗΠΑ εκτελούνται 800.000 επεμβάσεις αποκατάστασης βουβωνοκήλης ετησίως.

 

 

Ποιοι παράγοντες ευνοούν τη δημιουργία βουβωνοκήλης;

Παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία μιας βουβωνοκήλης είναι:

• η γενετική προδιάθεση (οικογενειακό ιστορικό βουβωνοκήλης)
• το φύλο (οκτώ φορές συχνότερη στους άνδρες)
• η ηλικία (συχνότερη όσο προχωρά η ηλικία)
• οι βαριές χειρωνακτικές εργασίες και η άρση βάρους
• η αύξηση του σωματικού βάρους (παχυσαρκία)
• ο χρόνιος βήχας και η χρόνια αποφρακτικού τύπου πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
• η χρόνια δυσκοιλιότητα
• η χρόνια δυσκολία στην ούρηση
• η εγκυμοσύνη

 

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της βουβωνοκήλης;

Τα συμπτώματα της βουβωνοκήλης μπορεί να είναι:

• μια διόγκωση στη δεξιά ή αριστερή πλευρά του εφηβαίου, η οποία είναι περισσότερο εμφανής, όταν στεκόμαστε όρθιοι, όταν βήχουμε, όταν γυμναζόμαστε ή όταν σηκώνουμε ένα βάρος. Η διόγκωση συνήθως υποχωρεί, όταν ξαπλώνουμε
• ένα αίσθημα «καψίματος» ή πίεσης, μια δυσφορία ή ακόμα και πόνος στην περιοχή της διόγκωσης
• μια διόγκωση πάνω από τον όρχι, όταν η κήλη είναι μεγάλη

Σκιαδάς Παναγιώτης Γενικός Χειρουργός Βουβωνοκήλη

 

 Ποια είναι η πιο επικίνδυνη επιπλοκή της βουβωνοκήλης;

Η πιο επικίνδυνη επιπλοκή της βουβωνοκήλης είναι η περίσφιξη, ο «στραγγαλισμός» δηλαδή του σπλάγχνου που προβάλλει στην κήλη (συνήθως  έντερο). Η περίσφιξη απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση. Αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα, η περίσφιξη μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση και γάγγραινα του εντέρου ή των οργάνων που περιέχονται στην κήλη. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να αφαιρεθεί άμεσα το νεκρωμένο τμήμα του εντέρου.

 

 

Πώς θα αντιληφθώ ότι έχω πάθει περίσφιξη της βουβωνοκήλης;

Σε περίπτωση περίσφιξης εκδηλώνονται:

• αιφνίδιος έντονος πόνος, ο οποίος επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου
• ναυτία και έμετοι
• αδυναμία αποβολής αερίων και κοπράνων
• η περιοχή της κήλης καθίσταται σκληρή, επώδυνη, θερμή και αποκτά μωβ, μπλε ή γενικά σκούρο χρώμα
• αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα, προστίθενται ο πυρετός, η ταχυκαρδία και το διάχυτο κοιλιακό άλγος

 

 

Υπάρχει τρόπος να προβλέψω, αν θα πάθω περίσφιξη;

Δυστυχώς όχι. Η πιθανότητα περίσφιξης δεν συσχετίζεται με το μέγεθος ή τη χρονιότητα της βουβωνοκήλης.

 

 

Η χρήση κηλεπίδεσμου (ζώνης) βοηθάει στην περίπτωση της βουβωνοκήλης;

Η χρήση κηλεπίδεσμου μπορεί ενδεχομένως να ανακουφίζει από τα συμπτώματα, αλλά δεν θεραπεύει ούτε επιβραδύνει την αύξηση του μεγέθους της κήλης. Από την άλλη πλευρά, η χρόνια χρήση κηλεπίδεσμου φαίνεται  ότι αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο περίσφιξης.

 

 

Πότε πρέπει να χειρουργείται μια βουβωνοκήλη;

Η βουβωνοκήλη πρέπει να χειρουργείται, όταν:

• αυξάνεται σε μέγεθος
• προκαλεί συμπτώματα, που επηρεάζουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του ασθενούς
• σε περιπτώσεις περίσφιξης

 

 

Έχω ακούσει ότι παλαιότερα οι επεμβάσεις της βουβωνοκήλης ήταν επώδυνες και ότι σε πολλές περιπτώσεις η κήλη επανέρχονταν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Ισχύει;

Πράγματι, οι χειρουργικές τεχνικές που εφαρμόζονταν πριν από μερικές δεκαετίες ήταν κατά κανόνα επώδυνες και συνοδεύονταν από ένα σημαντικό ποσοστό υποτροπών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι τεχνικές αυτές βασίζονταν στην ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος με την τοποθέτηση ραμμάτων. Το σφίξιμο των ιστών με ράμματα προκαλούσε πόνο. Επιπρόσθετα, επειδή η τάση (πίεση) των ιστών είναι μια αφύσικη για το ανθρώπινο σώμα κατάσταση, οι κήλες που αντιμετωπίζονταν με τον τρόπο αυτό είχαν την τάση να υποτροπιάζουν.

 

 

Τι έχει αλλάξει τις τελευταίες δεκαετίες στη χειρουργική των κηλών;

Αυτό που άλλαξε ριζικά στη χειρουργική αντιμετώπιση της βουβωνοκήλης και γενικά των κηλών είναι η βασική αρχή ότι η αποκατάσταση πρέπει να γίνεται χωρίς οι ιστοί να υφίστανται τάση (πίεση). Όπως είναι φυσικό, το συμπέρασμα αυτό προέκυψε μετά από πολυετείς έρευνες. Την απουσία τάσης (tension-free techniques) εξασφαλίζουν τα πλέγματα, τα οποία χρησιμοποιούνται σήμερα σε όλες τις κήλες.

 

 

Τι είναι τα πλέγματα;

Είναι υλικά, τα οποία τοποθετούνται κατάλληλα, ώστε να ενισχύουν το κοιλιακό τοίχωμα. Η χρήση τους διέπεται από την ίδια περίπου φιλοσοφία με το σφράγισμα ενός δοντιού. Είναι υλικά δοκιμασμένα, απόλυτα ασφαλή, ανθεκτικά και βιοσυμβατά (ανεκτά από το ανθρώπινο σώμα).

 

 

Ποια είναι η καταλληλότερη μέθοδος χειρουργικής επέμβασης;

Υπάρχουν πολλές τεχνικές, που πραγματοποιούνται είτε με μικρή τομή («ανοικτή» μέθοδος) είτε λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι η τοποθέτηση πλεγμάτων, τα οποία ενισχύουν το κοιλιακό τοίχωμα και παράλληλα αποσοβούν την υποτροπή της βουβωνοκήλης.

 

Ο Χειρουργός επιλέγει την καταλληλότερη μέθοδο με βάση μια σειρά παραμέτρων, όπως το μέγεθος της κήλης, το εάν έχουν προηγηθεί χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιά, την εμπειρία του σε κάθε τεχνική, το κόστος κ.ά.

 

 

Ποια μέθοδο αποκατάστασης της βουβωνοκήλης προτείνετε;

Αν και όλες οι μέθοδοι έχουν καλά αποτελέσματα,  με βάση τη μακρά προσωπική εμπειρία, προτιμούμε την τεχνική του διπλού πλέγματος (μέθοδος Rutkow-Robbins ή “plug and patch”).

 

 

 

Στη μέθοδο αυτή πραγματοποιείται μια μικρή τομή στο δέρμα πάνω από την κήλη. Στη συνέχεια το έντερο (ή το σπλάγχνο που προπίπτει) επαναφέρεται στο εσωτερικό της κοιλιάς. Το χάσμα της κήλης καλύπτεται με δύο πλέγματα:

• ένα πλέγμα σε σχήμα χωνιού (κώνου), το οποίο ράβεται γύρω από το στόμιο του χάσματος
• ένα δεύτερο επίπεδο πλέγμα σε σχήμα ατράκτου (οβίδας), το οποίο τοποθετείται πάνω από το προηγούμενο

 

 

Στο σημείο αυτό πρέπει να γίνουν δυο πολύ σημαντικές παρατηρήσεις:

• το πρώτο πλέγμα σε σχήμα κώνου έχει τη μεγαλύτερη σημασία για την ορθή αντιμετώπιση της βουβωνοκήλης και την αποφυγή υποτροπής. Το πλέγμα αυτό δεν μπορεί να τοποθετηθεί για τεχνικούς λόγους, όταν το χειρουργείο γίνεται λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά
• τα πλέγματα που χρησιμοποιούνται δεν είναι τα έτοιμα (προσχεδιασμένα) που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Αντίθετα σχεδιάζονται στη διάρκεια του χειρουργείου ανάλογα με την ιδιαίτερη ανατομία της περιοχής του κάθε ασθενούς (με την ίδια λογική που τα ίδια παπούτσια δεν κάνουν σε όλους τους ανθρώπους!)

 

 

Τι είδους πλέγμα χρησιμοποιείται στη μέθοδο του διπλού πλέγματος;

Χρησιμοποιείται πλέγμα από πολυπροπυλένιο, ένα πολυμερές υλικό που προέρχεται από το πετρέλαιο. Το πολυπροπυλένιο είναι εξαιρετικά ασφαλές, φιλικό στους ιστούς και ανθεκτικό υλικό.

 

 

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της τεχνικής του διπλού πλέγματος;

Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της τεχνικής Rutkow-Robbins είναι:

1. μπορεί να γίνει με γενική, ραχιαία («από τη μέση και κάτω») ή περιοχική αναισθησία (saddle block, η οποία καλύπτει την ίδια περιοχή που καλύπτει και ένα εσώρουχο). Ας σημειωθεί ότι η λαπαροσκοπική και η ρομποτική αποκατάσταση γίνονται μόνο με γενική αναισθησία
2. είναι ασφαλής δεδομένου ότι η επέμβαση πραγματοποιείται ουσιαστικά «εκτός κοιλιάς»
3. έχει ελάχιστο πόνο (συνήθως αρκεί η λήψη παρακεταμόλης για 2-3 ημέρες)
4. η ανάρρωση είναι ταχύτατη (ο ασθενής κινητοποιείται από το ίδιο απόγευμα)
5. το αισθητικό αποτέλεσμα είναι άριστο (στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν υπάρχουν ράμματα, αφού γίνεται πλαστική, ενώ στις υπόλοιπες τοποθετούνται clips)
6. το πολύ χαμηλότερο κόστος σε σύγκριση με τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική μέθοδο
7. το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό υποτροπής (λιγότερο από 1%), που είναι και το πιο σημαντικό πλεονέκτημα της μεθόδου. Αυτό οφείλεται αφενός μεν στη χρήση δυο πλεγμάτων κάθε ένα από τα οποία ενισχύει και συμπληρώνει το άλλο αφετέρου δε στο γεγονός ότι οι διαστάσεις των πλεγμάτων διαμορφώνονται κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ώστε να προσαρμόζονται απόλυτα στην ξεχωριστή ανατομία του κάθε ασθενούς.

 

 

Ποια αναμένεται να είναι η μετεγχειρητική μου πορεία;

Μετά την επέμβαση ο ασθενής:

• έχει ορό για 3-4 ώρες
• κινητοποιείται πλήρως και τρώει ελεύθερα το ίδιο απόγευμα
• παίρνει εξιτήριο το επόμενο πρωί
• κάνει μπάνιο ελεύθερα από την επόμενη ημέρα
• λαμβάνει παρακεταμόλη συνήθως για 2-3 ημέρες
• οδηγεί και αθλείται ήπια (π.χ. ήπιο τρέξιμο) σε 2-3 ημέρες
• μπορεί να σκύβει, να ανεβαίνει και να κατεβαίνει σκαλιά άμεσα
• επιτρέπεται να πραγματοποιεί όλε τις καθημερινές δραστηριότητες
• δεν επιτρέπεται να σηκώνει βάρη άνω των 10 κιλών για 3-4 εβδομάδες